Dok međunarodna zajednica i EU i dalje “vagaju” i ocjenjuju poruke koje su se mogle čuti s mitinga vladajuće koalicije pod sloganom “Srpska te zove”, koji je prije nekoliko dana održan u Banjaluci, domaću javnost zaokupila je rasprava oko toga koliko je ljudi bilo prisutno na tom skupu.
Nedugo nakon što je završeno okupljanje građana na Trgu Krajine koje su vlasti okarakterisale kao “veliki narodni miting”, iz MUP Srpske stigla je zvanična procjena da je na tom skupu bilo prisutno oko 50.000 ljudi. Međutim, nedugo nakon toga u javnosti su objavljeni podaci Arhiva javnih skupova, veb stranice koja se bavi analizom javnih okupljanja u Srbiji, ali i u svijetu, prema čijoj procjeni broj građana koji su se u četvrtak okupili na Trgu Krajine nije iznosio više od 9.000.
– Na fotografiji u prilogu vidljivo je blizu 7.700 ljudi, koliko je izbrojano i označeno kružićima. Kada se tome dodaju oni koji se na ovoj fotografiji ne vide od drveća, ili se nalaze van rubova kadra a vidljivi su na drugim fotografijama, broj okupljenih može se zaokružiti na blizu 9.000. Procjena koju je objavio MUP veća je od toga oko pet i po puta, što znači da nadležni predstavnici ove institucije pri dolaženju do te brojke nisu koristili čak ni svoje vlastite fotografije – navodi se u analizi.
Važnost utiska
Procjena toga koliko je ljudi zaista prisustvovalo navedenom mitingu prethodnih dana postala je “goruća” politička tema i predmet “prepucavanja” političara iz Srpske i FBiH, gdje su jedni tvrdili da je miting “Srpska te zove”, sudeći prema odzivu građana, doživio potpuni fijasko, do drugih koji su poručivali da se po masovnosti odziva nijedan prethodni skup u najvećem gradu Srpske ne može ni porediti s navedenim mitingom.
Da li je broj učesnika zaista presudan u ocjeni toga koliko je neki miting uspješan ili ne, ili je pak presudan faktor to koliko su poruke i energija s okupljanja građana uticale na cjelokupnu političku atmosferu u državi, pa i odnos međunarodne zajednice prema istoj, pitali smo za mišljenje sociologe i političke analitičare.
Tako, sociolog Ivan Šijaković za Srpskainfo ocjenjuje da je prepirka oko toga koliko je zaista ljudi bilo prisutno na mitingu “Srpska te zove”, prije svega, motivisana time da se uveliča ili smanji slika o povjerenju onima koji su organizovali taj skup.
– Očigledno da pojedinci smatraju da je najvažniji utisak o takvom skupu, odnosno njegovim organizatorima, te stvaranju slike da li je takav skup naišao na širok odjek u narodnim masama ili ne – kaže Šijaković za naš portal.
On, između ostalog, navodi primjer mitinga koji se prije izvjesnog vremena organizovao u Beogradu u znak podrške kosovskim Srbima, a gdje je, prema njegovim riječima, došlo svega nekoliko hiljada ljudi.
– Poslije tog skupa su organizatori, među kojima je bilo i nekoliko mojih kolega, univerzitetskih profesora, reklo da takva okupljanja ne vrijede jer je došlo premalo ljudi. Iz tog razloga mislim da je igra brojevima vrlo važna, jer organizatori skupova žele da prikažu da imaju podršku. Ako se okupi mali broj ljudi, posebno što takve skupove prenosi televizija i ostali mediji, onda takva okupljanja ne ostavljaju neki pretjerani utisak, a u politici je najvažnije ostaviti utisak – tvrdi Šijaković.
Na pitanje da li može procijeniti koliko je zaista ljudi bilo prisutno na nedavnom mitingu “Srpska te zove”, te da li su, po njegovom mišljenju, bliže istini procjene MUP Srpske o 50.000 prisutnih ili je to 9.000, koliko procjenjuje Arhiv javnih skupova, Šijaković smatra je istina “vjerovatno, negdje u sredini”.
– Zaista mi je teško procijeniti, ali čini mi se da je bilo više od 9.000. Broj od 50.000 sigurno nije, jer kao mlađi sam išao na stadione i znam koliko je to velika masa. Možda je bilo 20-ak hiljada, ali to je igra ljudima i brojevima u smislu kako se nekom daje masovna podrška. Mislim da je to zastarjeli princip i važnije je kako se ideja sa skupa širi po medijima i društvenim mrežama nego to koliko je ljudi bilo na okupljanju. Međutim, pošto takve skupove organizuju ljudi koji vjeruju u te tradicionalne oblike protesta, kao što su ulica i trg, što je već prilično prevaziđeno, onda naravno da je njima važno da potenciraju priču o broju učesnika na mitingu – kaže Šijaković.
“Brojčana sila”
Politički analitičar Tanja Topić smatra da licitiranje brojkama oko toga koliko je zaista bilo prisutno ljudi na mitingu vladajuće koalicije u Banjaluci, prema njenim riječima, predstavlja “ponavljanje scenarija koji je bio prisutan kod svih protesta koji su bili organizovani do sada, bez obzira da li su ih organizovali vlast ili opozicija”.
– I onda se kroz tu brojčanu “silu” pokušavala pokazati dominacija i snaga. To je važno da bi se pokazalo kolika je podrška među građanima i ljudima koji su došli na te skupove – kaže Topićeva.
Dodaje da je brojka učesnika takvih skupova uvijek bila tačka sporenja.
– Takođe, ono što se pokazalo na svim protestima jeste to da su brojke koje dolaze zvanično iz MUP uvijek bile predmet sporenja. Ako se radi o protestima koje organizuje vlast, onda je ta brojka uvijek impozantna i velika, dok su oni protesti koje organizuje opozicija svedeni na minimum, čime se željela umanjiti snaga opozicije. To je, opet, stvar u kojoj se daje primat formi nad suštinom i gdje se daje prednost kvantitetu u odnosu na kvalitet. Pri tome, one suštinske poruke koje su se na skupovima mogle čuti padnu u zaborav – zaključuje Topićeva.
Boris Knežević/srpskainfo.com
