S obzirom na to da bi svi ljudi trebali biti jednaki pred zakonom, imati osiguranu pravnu zaštitu, pristup sudu, ali i drugim pravnim tijelima, tako imaju pravo i na besplatnu pravnu pomoć.
Ona se ostvaruje kao primarna ili sekundarna, a u nastavku čitajte koji su uslovi za ostvarivanje ove vrste pomoći u Srpskoj.
Ko može ostvariti ovo pravo?
Prema Zakonu o ostvarivanju prava na besplatnu pravnu pomoć u Republici Srpskoj, ovo pravo imaju:
1) građani Republike Srpske i druga fizička lica koja se nalaze na teritoriji Republike Srpske, a koji se identifikuju kao ugrožene kategorije u smislu člana 2. ovog zakona,
2) fizička lica koja se nalaze na teritoriji RS, pod međunarodnom zaštitom, u skladu sa međunarodnim standardom, a naročito izbjeglice, lica pod privremenim prihvatom, žrtve trgovine ljudima, a koji nisu u stanju da izmiruju troškove pravne pomoći,
3) fizička lica evidentirana kod nadležnog organa kao lica koja su pretrpjela materijalnu štetu izazvanu vanrednom situacijom u Republici Srpskoj, bez obzira na uslove propisane ovim zakonom, ako im je zbog materijalne štete nastale usljed vanredne situacije privremeno ili trajno ugrožena egzistencija.
(2) Pravo iz stava 1. tačka 3) ovog člana, fizičko lice ostvaruje do dana saniranja materijalne štete izazvane nastalom vanrednom situacijom u Republici Srpskoj, što se dokazuje uvjerenjem organa koji o tome vodi evidenciju, o čemu se vodi računa prilikom donošenja rješenja o utvrđivanju prava na besplatnu pravnu pomoć.
Uslovi i način ostvarivanja besplatne pravne pomoći
Osoba stiče status korisnika besplatne pravne pomoći, pod uslovom da ispunjava sljedeće kriterijume:
– finansijski kriterijum,
– kriterijum ličnog svojstva ili statusa pred nadležnim organom,
– kriterijum očigledne osnovanosti,
– kriterijum obaveznosti po posebnim zakonima i međunarodnim konvencijama koje obavezuju Bosnu i Hercegovinu.
Pravo na besplatnu pravnu pomoć po kriterijumu ličnog svojstva ili statusa pred nadležnim organom, bez obzira na utvrđene finansijske kriterijume, imaju:
– djeca u postupku ostvarivanja prava na zakonsko izdržavanje i djeca o čijim se pravima, obavezama ili interesima zasnovanim na zakonu odlučuje u postupku pred sudom, drugim državnim organom, odnosno javnom ustanovom,
– djeca bez roditeljskog staranja,
– članovi porodica poginulih i nestalih boraca odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske i dobitnici odlikovanja Vojske Republike Srpske,
– žrtve ratne torture,
– nezaposleni demobilisani borci Vojske Republike Srpske,
– korisnici novčane pomoći, u skladu sa propisima kojima se uređuje oblast socijalne zaštite,
– žrtve nasilja u porodici kojima se daje prioritet pri odobravanju besplatne pravne pomoći u odnosu na drugog podnosioca zahtjeva u bračnim i porodičnim postupcima,
– lica sa invaliditetom, bez obzira na uzrok i vrijeme nastanka invalidnosti,
– lica sa oduzetom poslovnom sposobnošću i duševno oboljela lica smještena u zdravstvene ustanove,
– lica sa četvoro ili više djece, sve dok su djeca na redovnom školovanju,
– lica koja prijavljuju korupciju u postupcima zaštite prijavioca korupcije,
– lica kojima je to pravo utvrđeno drugim zakonima Republike Srpske.
Ko je nadležan za pružanje ove pomoći?
Organ nadležan za pružanje besplatne pravne pomoći je Centar za pružanje besplatne pravne pomoći. Zahtjev za ostvarivanje prava na besplatnu pravnu pomoć u postupku zastupanja podnosi se Centru, na propisanom obrascu, uz dokaze o ispunjavanju uslova za pružanje besplatne pravne pomoći.
Dokazima se smatraju: uvjerenje nadležnog organa o nezaposlenosti, uvjerenje nadležnog organa za socijalni rad o podacima o kojima vodi evidenciju, potvrda o visini primanja za zaposlena lica, uvjerenje nadležnog poreskog organa o ukupno prijavljenim prihodima koji podliježu oporezivanju za podnosioca zahtjeva i članove njegovog porodičnog domaćinstva, uvjerenje o redovnom školovanju, rješenje o penzionisanju, penzioni ček, uvjerenje o invaliditetu, kućna lista, uvjerenje o posjedovanju, odnosno neposjedovanju nepokretnosti, uvjerenje nadležnog poreskog organa o visini poreske obaveze, ovjerena izjava o redovnim i povremenim primanjima i prihodima i druge isprave izdate od nadležnih organa.
Inače, za tačnost podataka upisanih u zahtjevu, pod materijalnom i krivičnom odgovornošću, odgovara podnosilac zahtjeva, sa čim se upoznaje prilikom podnošenja zahtjeva, što potvrđuje svojim potpisom.
Više o ovome možete čitati na LINKU.
Nikolina Aleksić/Nezavisne